
Monografie wydawane przez członków i sympatyków
Komisji Hydrologicznej PTG
Hydrologia ogólna
Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska
Wyd. Nauk. PWN, Warszawa
2020
Książka stanowi podstawowy podręcznik dla studentów geografii, geologii, gospodarki wodnej, ochrony środowiska i inżynierii środowiska. Może być też pomocna dla prowadzących wykłady z hydrologii ogólnej, a także dla osób, które tę wiedzę powinny znać przy opracowywaniu planów zagospodarowania przestrzennego, ustalaniu aktów prawnych i rozporządzeń wodnych, planowaniu monitoringu wszystkich ekosystemów wodnych, opracowaniu planów ochrony. Zawarta w nim wiedza może być także przydatna przy ustalaniu wszelkich projektów dotyczących gospodarowania wodą.
[link do księgarni] [link do IBUK]
_____________________________Ner. Monografia hydrologiczna niekochanej rzeki
Paweł Jokiel, Adam Bartnik
Wyd. UŁ, Łódź
2020
Prezentowana publikacja jest pierwszą tak szeroką i zwartą pracą na temat Neru. Dotyczy rzeki, której udział w historycznym rozwoju Łodzi i regionu łódzkiego był i jest ogromny, ale której zasoby wodne – zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym – podlegały i nadal podlegają ogromnym zmianom. O unikalności monografii świadczy także jej szata graficzna – autorskie mapy, powstałe dzięki użyciu nowoczesnych metod i narzędzi GIS oraz wcześniej niepublikowane archiwalne fotografie, mapy i starodruki.
_____________________________Wody Wielkopolski
Adam Choiński (red.)
Wyd. Nauk. UAM, Poznań
2019
Wielkopolska od dziesiątków lat zmaga się z niedoborem wody, kurczeniem się zasobów przydatnych do wykorzystania gospodarczego, a także zaopatrzenia ludności. To tutaj w sposób najbardziej widoczny ujawniają się efekty zmiany klimatu. Rozszerzający się obszar suszy wpływa na wyniki produkcji rolnej i zdolność środowiska do regeneracji. Dlatego tak istotna jest ochrona wód i zachowanie dobrej jakości zasobów oraz traktowanie wody jako dobra szczególnego. Prezentowana publikacja zawiera wnikliwą analizę i szeroką monografię zasobów wodnych całego regionu Wielkopolski. Jest to najbardziej obszerna w skali kraju waloryzacja tych zasobów w ujęciu regionalnym, z jednoczesnym odniesieniem się do zagadnień ochrony i zagospodarowania wód, zmian klimatycznych, a także oceny wykorzystania zasobów w rozwoju gospodarczym.
Rozwój regionu pojmowany jest zawsze w aspekcie rozwoju zrównoważonego. Ochrona i zagospodarowanie wód, podobnie jak kształtowanie spójnego systemu przyrodniczego, są jego nieodłącznym elementem. Niniejsza publikacja wpisuje się w szeroką sferę działań Samorządu Województwa Wielkopolskiego i środowiska naukowego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, związanych z zaspokajaniem potrzeb społecznych z jednoczesną dbałością o zachowanie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.
[link do księgarni (wersja papierowa)] [link do księgarni (wersja pdf)]
_____________________________Hydrologia Polski
Jokiel Paweł, Marszelewski Włodzimierz, Pociask-Karteczka Joanna (red.)
Wyd. PWN, Warszawa
2017
„Hydrologia Polski”, to pierwszy od ponad 60 lat podręcznik akademicki, całościowo prezentujący wiedzę na temat zasobów i stosunków wodnych Polski. Zawiera bowiem treści dotyczące zarówno wód podziemnych, jak i powierzchniowych wraz z opisem czynników i warunków determinujących ich rozmieszczenie oraz dynamikę. Uwzględnia zmiany metodyczne i merytoryczne jakie zaszły w zakresie oceny i zarządzania zasobami wodnymi po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Pokazuje historię, czasy współczesne i projekcje ewolucji zasobów wodnych Polski w nawiązaniu do innych elementów środowiska, scenariuszy zmian klimatycznych na tle wzrastającej antropopresji.
Podręcznik jest bogato ilustrowany. Czytelnik znajdzie w nim szereg nowych, autorskich map tematycznych, schematów i fotografii, a także wiele zestawień tabelarycznych zawierających informacje pochodzące z najnowszych baz danych. Ich dopełnieniem jest obszerny spis literatury, dzięki któremu można poszerzyć wiedzę z danego zakresu. Autorami poszczególnych rozdziałów są wysokiej klasy specjaliści w zakresie hydrologii i nauk geograficznych, a jednocześnie doświadczeni wykładowcy oraz dydaktycy reprezentujący niemal wszystkie uniwersyteckie ośrodki hydrologiczne w Polsce.
Idea opracowania podręcznika narodziła się w 2016 roku na jednym z posiedzeń Komisji Hydrologicznej Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Jego koncepcję, zakres merytoryczny i skład Zespołu Autorskiego, przygotowali redaktorzy naukowi.
[link do księgarni] [link do IBUK]
_____________________________
Metody statystyczne w analizach hydrologicznych środkowej Polski
Jokiel Paweł (red.)
Wyd. UŁ, Łodź
2015
Publikacja przeznaczona jest dla Czytelników, którzy posiadają już podstawową wiedzę ze statystyki matematycznej i hydrologii oraz chcą ją dalej pogłębiać. Będzie ona dobrym źródłem wiedzy dla badaczy pragnących nie tylko poznać nowe zastosowania znanych już sobie metod, lecz także wieloaspektowo zinterpretować obliczone w toku swych badań charakterystyki, miary i modele statystyczne.
Od dawna wiadomo, że statystyki najlepiej uczyć się na przykładach. Zaproponowany podział treści książki, oparty na gruntownej analizie różnych problemów hydrologicznych, zdaje się dobrze spełniać ten postulat, a dołączony rozdział metodyczny i bogaty przegląd literatury stanowią wartościowe, praktyczne uzupełnienie. Książka będzie szczególnie użyteczna dla licencjatów, magistrantów i doktorantów prowadzących badania środowiska (nie tylko wodnego) metodami statystycznymi. Może być też przydatna dla tych wszystkich badaczy, dla których obliczenie średniej, współczynnika korelacji czy określenie rozkładu zmiennej losowej jest dopiero początkiem dociekań naukowych.
[link do księgarni] [link do IBUK]
_____________________________
Identyfikacja małych zlewni podatnych na formowanie gwałtownych wezbrań w Karpatach Polskich
Bryndal Tomasz
Wyd. Nauk. UP, Kraków
2014
W pracy podjęto próbę wytypowania na terenie Karpat małych zlewni podatnych na formowanie gwałtownych wezbrań. Wskazanie takich zlewni pozwoliło wyodrębnić regiony fizycznogeograficzne, gminy i powiaty, które są bardziej narażone na występowanie lokalnych powodzi.
_____________________________
Morskie oko - przyroda i człowiek
Choiński Adam, Pociask-Karteczka Joanna (red.)
Wyd. TPN, Zakopane
2014
„Morskie Oko – przyroda i człowiek” pod redakcją Adama Choińskiego i Joanny Pociask-Karteczki to książka ukazująca współczesny stan wiedzy przyrodniczej i humanistycznej o Morskim Oku. Jej wydanie zbiega się z jubileuszem dziewięćdziesiątych urodzin Józefa Nyki, autora książki „Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza”, najznakomitszego znawcy Tatr i ich spraw. Niedościgniona pod względem merytorycznym i literackim publikacja Józefa Nyki z 1956 roku ukazuje wielorakie aspekty wiedzy o Morskim Oku i jego okolicach. Oprócz Morskiego Oka i nieodległej Doliny Pięciu Stawów Polskich żaden inny rejon Tatr nie doczekał się opracowania podobnej miary.
Ta publikacja gromadzi prace specjalistów zajmujących się Morskim Okiem i jego otoczeniem. Dzięki poszczególnym rozdziałom książki można prześledzić losy jeziora od najdawniejszych czasów po dziś dzień, z uwzględnieniem zjawisk geologicznych, chemicznych, fizycznych, przyrodniczych i historycznych i kulturowych. Książka opisuje między innymi najstarsze dzieje poznania Morskiego Oka, genezę i przebieg sporu o Morskie Oko sfinalizowany w 1902 roku, czasy od zdobycia Mnicha do ukształtowania się nowoczesnego taternictwa, historię schroniska, turystyki i wypadków w tym rejonie oraz znaczenie jeziora jako inspiracji dla wielu poetów i malarzy XIX- i XX-wiecznych.
„Morskie Oko – przyroda i człowiek” to książka przedstawiająca Morskie Oko jako miejsce przenikania się przyrody i ludzkiej działalności, a co za tym idzie natury i kultury, nauki i mistyki, zachwytu i grozy, wreszcie jako pole fascynacji i – niekiedy niebezpiecznej – przyjaźni człowieka z przyrodą gór.
_____________________________
Maksymalny wiarygodny opad na Wyżynie Kieleckiej
Suligowski Roman
Wyd. UJK, Kielce
2013
Celem opracowania jest określenie wielkości maksymalnego wiarygodnego opadu (MWO) w regionie fizycznogeogriaficznym Wyżyny Kieleckiej w półroczu letnim (maj-październik) roku hydrologicznego, z uwzględnieniem genezy takiego opadu.
Ten zasadniczy cel jest realizowany przez wiele celów szczegółowych do których należą m.in.: 1) analiza rozwoju sytuacji synoptycznych poprzedzających okresy wysokich wezbrań o genezie opadowej w zlewniach rzecznych odwadniających Wyżynę, 2) ukazanie rozkładu przestrzennego opadów w tych okresach na podstawie danych pochodzących z sieci pomiarowej, 3) obliczenia statystycznych charakterystyk maksymalnych opadów: wydajności zdarzeń opadowych oraz wysokości godzinnych i dobowych opadów, 4) ustalenie zależności między sumą opadu, powierzchnią nim objętą i czasem trwania oraz opracowanie współczynników redukcji obszarowej obliczonych w punkcie charakterystyk MWO, porównanie obliczonych wartości MWO z kwantylami opadów maksymalnych.
_____________________________
Geografia wezbrań i powodzi rzecznych
Jokiel Paweł, Bartnik Adam
Wyd. UŁ, Łódź
2012
Geografia wezbrań i powodzi rzecznych autorstwa A. Bartnika i P. Jokiela jest dziełem zasługującym na wydanie. Jest to publikacja bardzo dobra, doskonale napisana, zawierająca treści wsparte najnowszą literaturą światową i danymi z ogólnodostępnych, światowych baz danych hydrologicznych. Uważam, że stanowi doskonały podręcznik dla słuchaczy przedmiotów: „Globalne problemy geografii fizycznej”, a także „Ekstremalne zdarzenia w hydrologii” wykładanych na uniwersyteckich studiach geograficznych. Może też być polecana studentom ochrony środowiska i inżynierii środowiska, a także słuchaczom innych kierunków, jako podstawa kształcenia specjalistycznego.
[link do księgarni] [link do IBUK]
_____________________________
Wieloletnia i sezonowa dynamika niżówek w rzekach środkowej Polski
Tomaszewski Edmund
Wyd. UŁ, Łódź
2012
Wiedza o niżówkach rzecznych jest obszerna, ale – jak wykazuje recenzowana praca – ciągle niepełna. Poszukiwanie przez autora rozprawy prawidłowości w wieloletniej zmienności szeregów czasowych niedoborów odpływu oraz ocena stopnia sezonowości i pory koncentracji suszy hydrologicznej istotnie zwiększają dotychczasową wiedzę o tym ekstremalnym zjawisku. Nowością jest też ocena ryzyka wystąpienia suszy hydrologicznej na badanym obszarze. Tematyka opracowania jest interesująca nie tylko dla przyrodników. Zastosowane metody badawcze wskazują, że autor rozprawy ma opanowany na odpowiednim poziomie warsztat naukowy. Wybrane metody analiz statystycznych i opracowanie ich wyników przedstawione w tekście są wystarczające, aby wykazać się kompetencjami, nowatorstwem i działaniami mającymi na celu podsumowanie określonego zakresu wiedzy hydrologicznej. Oceniam monografię Pana dr. Edmunda Tomaszewskiego jako pracę bardzo dobrą, wiarygodną w zakresie prezentowanych prawidłowości i uogólnień.
[link do księgarni] [link do IBUK]
_____________________________